Doç. Dr. Oktay KAYMAK
İstanbul, anadolu yakasında, kadın doğum uzman hekimi olarak hizmet veren Doç. Dr. Oktay KAYMAK, hastalarına özel sektörde sağlık hizmeti vermektedir. Anadolu yakasında, kadın doğum uzmanı olan çok sayıda doktor ve klinik ve hastane bulunmaktadır. İstanbulun bu alanda en çok hekimi barındıran anadolu yakasında doğum oranlarının yüksek olması nedeni ile kadın doğum uzmanlarına çok ihtiyaç bulunmaktadır.
Kadın doğum uzman doktorları, aldıkları eğitim sayesinde, jinekoloji ve doğum alanında hizmet vermektedir. Ek olarak perinatoloji ve onkoloji ve tüp bebek gibi yan dal uzmanlıkları bulunmaktadır.
Anadolu yakasında kadın doğum uzmanları bulunan yerler esasen, nüfusun yoğun olduğu alanlardır.
Devlet hastaneleri, üniversiteler ve özel hastanelerin yanında, çok sayıda kadın doğum uzmanı ise istanbul anadolu yakasında özel muayenehanelerinde hizmet vermektedir.
Nüfüs yoğunluğu, yaşayan aile ve genç yaş insanlara bakıldığında. İstanbul anadolu yakası kadın doğum alanında uzman, operatör veya doçent olan çok sayıda doktora ihtiyaç duymaktadır.
Güncel kadın doğum uzmanı bilgileri ve pratik tecrübesi ile anadolu yakasında hizmet vermekte olan Doçent Doktor Oktay KAYMAK’ın tüm özel sağlık sigortaları ile anlaşması bulunmaktadır.
Güvenli Gebelik
Özellikle riskli gebelik tanı ve takibi yapan Doç. Dr. Oktay KAYMAK’ın anadolu yakasında özel alanda kadın doğum ile ilişkili hastalıkların tanı ve tedavilerini yapmaktadır.
Güvenli Gebelik
Hemen arayın
Randevu alın
Sevgili anne adayları…
Gebeliğin oluşması ve doğum sürecine kadar geçen sürede, anne ve bebeği etkileyen çok farklı riskli durumlar gelişebilir.
Bu riskli durumların erken tanı ve tedavisi ile hem anne hem de bebeğin sağlığının kötü etkilenmesinin önüne geçebilir.
Şimdi sizlere gebeliğin ay ay olabilecek riskli durumların bir kısmından ve bunların ilk işaretlerden bahsedeceğiz.
Gebeliğin ilk üç ayı
Dış gebeliğin ilk işareti
Anne hayatını tehlikeye sokabilen dış gebelik durumunun ilk işareti, şiddetli bir kasık ağrısıdır.
Ancak gebeliğin ilk üç ayında, hafif kasık ağrıları normal kabul edilir.
Bunun ayırt edilmesi hem hasta hem de doktor için son derece önemlidir.
- Kasık ağrısının çok şiddetli olması, beraberinde bulantı kusma, aşırı halsizlik ve baygınlık olması dış gebelik lehinedir.
En kısa zamanda muayene olunmalıdır.
Düşük olacağının ilk işareti
Düşük son derece sık bir durumdur. Tedavi edilebileni ve tedavi edilemeyeni vardır.
Bunun ayrımını sizler yapamazsınız. Ancak düşüğün ilk işaretini bilmek, hekime zamanında başvurulmasını sağlar. Tedavi ile düşüğe tam olarak engel olunamaz, ancak bazı hastalarda tedavi gerekliliği vardır. Düşük konusu hakkında daha fazla bilgi almak için tıklayınız.
Düşük olabileceğinin ilk işaretleri arasında bulunan aşağıda sıralanmıştır;
- Vajinal kanama olması.
- Bulantı kusma hissiyatının aniden kaybolması.
- Göğüs hassasiyetinin aniden kaybolması.
Bebek kalp atışının durmasının ilk işareti
Anne adayının herhangi bir ağrı ve kanaması olmadan bebek kalp atışları durabilir. Bebek kalp atışının kanama ve ağrı olmadan durması durumunda anne adayının ilk hissetiği anormallik, var olan göğüs hassasiyetinin kaybolmasıdır.
Bu nedenle gebeliğin ilk üç ayında sıklıkla olan göğüs hassasiyeti, herşeyin yolunda gittiğinin indirekt belirtisidir.
- Var olan hassasiyetin kaybolması, bebekte bir sağlık sorunu olabileceğinin ilk işaretidir.
Kalp atışı durması hakkında daha fazla bilgi almak için tıklayınız.
Yumurtalık dönmesinin ilk işareti
Gebeliğin ilk üç ayında, sağlıklı her anne yumurtalığında bulunan gebelik kisti ( korpus luteum), bazen kendi etrafında dönebilir.
Hem gebeliğin hem de yumurtalığın kaybına yol açabilen bu durumun ilk işaretinin tanınması son derece önemlidir.
Yapılacak olan erken bir ameliyat ile yumurtalık ve gebelik kurtarılabilmecektir.
- Yumurtalık torsiyonunun ( dönmesi ) ilk işareti; ani başlayan ve gelip giden şiddetli kasık ağrısı ile bu ağrıya eşlik eden bulantı kusmanın olmasıdır.
Gebeliğin ikinci üç ayı
Erken doğumun ilk işareti
Erken doğum, 37. gebelik haftasından önce olan doğumlara erken doğum denir. Ancak burada bebek için daha tehlikeli olan doğum haftası 32. haftanın altında doğum ve özellikle 28. gebelik haftası altı erken doğum olmasıdır.
Bebeğin, dış ortama hazır olmadan doğması beraberinde bazı hastalıkların gelişmesine neden olacaktır.
Bu nedenle erken doğumun olabileceğinin işaretlerinin erken tanınması bebek sağlığı için son derece önemlidir.
- Erken doğum olacağının ilk işareti anne adayında artan vajinal akıntı ve alt kısımda hissettiği anlamsız bir baskıdır.
Bu işaretlerden birisi var ise kısa zamanda muayene olunmalıdır.
Rahim ağzı yetmezliğinin ilk işareti
Rahim ağzı yetmeliğinin ilk işareti olduğunda, maalesef tedavi için biraz geç kalınmış olmaktadır.
Bu nedenle, rahim ağzı yetmezliği olup olmadığı her anne adayında özellikle belirli haftalarda rahim ağzı yapısının incelenmesi ile kontrol edilmelidir.
- Yapılan ultrasonda rahim ağzının boyunun kısalması ve açılmasının görülmesi ile tanınır.
Rahim ağzı yetmezliği hakkında daha fazla bilgi almak için tıklayınız.
Gebelik zehirlenmesinin ilk işareti
Anne ve bebek sağlığı en çok tehdit eden hastalıktır. Tıbbi adı preeklampsidir. Tüm dünyada ve ülkemizde en sık anne ve bebek kaybına yol açan son derece riskli bir hastalıktır. Başlangıç haftasına göre hastada yapacağı klinikler farklıdır.
Anne de tansiyon artışı ile ortaya çıkan hastalık daha sonra tüm vücudu etkiler ve hayati riskler oluşturur. Genel olarak iki ana dönemde başlar;
- 1- Gebeliğin 24-28. haftalarında başlayan tip: Erken başlangıçlı tiptir. Yavaş başlar ve ilerler, ilk işaretleri arasında son bir haftada hızla kilo alma ve el ve yüz ödemi olmasıdır. Sonrasında tansiyonun neden olduğu baş ağrısı ile ilerler.
- 2- Gebeliğin 34-36. haftalarında başlayan tip: Geç başlangıçlı olarak bilinir. Hızlı ilerler, ilk işareti ani başlayan tansiyon artışının neden olduğu baş ağrısıdır.
Bu türden şikayetler varlığında en kısa zamanda muayene olunmalıdır.
Kan damarlarında pıhtılaşmasının ilk işareti
Her gebelik, normal insana göre 6 katı fazla kan pıhtılaşması riski barındırmaktadır.
Gebelik ve lohusalık döneminde görülen bu durum, akciğere pıhtı ilerlemesi nedeni ile anne hayatını tehdit etmektedir.
Bu udurm gelişmemesi için bazı tedavi ve yöntemler bulunmaktadır.
En sık sol baldır ve uyluk bölgesinde oluşan damar tıkanıklığının ilk işareti o ayakta tek tarafılı olan şişliktir.
- Hastanın iki ayağı arasında bariz bir çap farkı bulunmaktadır. Bu durum varlığında kısa zamanda muayene olunmalıdır.
Bebeğin suyunun geleceğinin ilk işareti
Bebeklerin suyunun neden erken geldiği tam olarak bilinmemektedir. Ancak ne sık neyin neden olduğu bilinmektedir. Bu durumun en sık neden enfeksiyondur. Diğer nedenler anne adayının sigara kullanması ve kalitesiz beslenmesidir.
Bebeğin bulunduğu ortamın enfeksiyonu ( koryoamniyonit ), rahim ağzının enfeksiyonu ( servisit ) ve vajinal enfeksiyonlar ( vajinit ) bu duruma neden olabilir.
Gebelikte normalde vajinal akıntıda artış meydana gelmektedir. Bu durum normaldir.
- Ancak akıntıda aşırı artış ve kötü koku duyulması, anne adayında hafif bir ateş ve halsizlik olması bebeğin zarlarının mikrop kapıp, suyun erken gelebileceğinin ilk işaretidir. Bu durum varlığında kısa zamanda muayene olunmalıdır.
Gizli şeker hastalığının ilk işareti
Her yüz gebenin 6-7 sinde gizli şeker hastalığı görülmektedir. Bu nedenle son derece sık olan bu hastalığın tanınması ve tedavi edilmesi gerekir.
- Normalde gebelikte şeker tarama testleri ile taranmaktadır. Gizli şeker hastalığının ilk işareti, anne adayının artan şeker ihtiyacıdır.
Eğer sizde aşırı bir tatlı ihtiyacı hissediyorsanız, kısa zamanda şeker testinizi yaptırmanızı öneririz.
Miyomunuz mu var, derdiniz var…
Bazı anne adayları, gebeliğe mevcut miyomları ile başlar. Gebelikte büyüyen rahim ile birlikte miyomlarda genellikle büyümektedir. Bu durumda anne, miyom ve bebek bir yarış içerisine girer.
Yarışın konusu: Kan damarlarından en çok besin maddesini kim alacak? Bu yarışı sıklıkla bebek kazanır ve miyom kaybeder, miyom ölümü denilen olay meydana gelir.
Ancak miyom nekrozu yani ölümü son derece ağrılı ve tehlikelidir.
Miyomunuz var ve şiddetli ağrılarınız oluyor ise, sizde de miyom dejenerasyonu olabilir.
- Erken doğumu başlatabilen bu durumun kontrol altına alınması gerekmektedir.
Gebeliğin son üç ayı
Gebelik zehirlemesinin ( preeklampsi) ilk işareti
Anne ve bebek sağlığı en çok tehdit eden hastalıktır. Tıbbi adı preeklampsidir. Tüm dünyada ve ülkemizde en sık anne ve bebek kaybına yol açan son derece riskli bir hastalıktır. Başlangıç haftasına göre hastada yapacağı klinikler farklıdır.
Anne de tansiyon artışı ile ortaya çıkan hastalık daha sonra tüm vücudu etkiler ve hayati riskler oluşturur. Genel olarak iki ana dönemde başlar;
- 1- Gebeliğin 24-28. haftalarında başlayan tip: Erken başlangıçlı tiptir. Yavaş başlar ve ilerler, ilk işaretleri arasında son bir haftada hızla kilo alma ve el ve yüz ödemi olmasıdır. Sonrasında tansiyonun neden olduğu baş ağrısı ile ilerler.
- 2- Gebeliğin 34-36. haftalarında başlayan tip: Geç başlangıçlı olarak bilinir. Hızlı ilerler, ilk işareti ani başlayan tansiyon artışının neden olduğu baş ağrısıdır.
Bu türden şikayetler varlığında en kısa zamanda muayene olunmalıdır.
Kordon dolanmasının ilk işareti
Anne karnında ileri haftalarda bebek kaybına neden olabilecek bir durum da kordon dolanmasıdır.
Ancak tıbben bu durumun erken tespit edilebilemsi son derece zordur. Ancak anne adayı bu durumu erken fark edebilir.
- Kordon dolanmasının varlığının ilk işareti bebeğin hareketlerinin ve gücünün azalmasıdır.
Bu türden bir değişiklik hissedildiğinde, kıza zamanda muayene olunmalıdır.
Son üç ay bulantı kusması ( çok önemli )
Gebeliğin başlangıç aylarında bulantı ve kusma sık ve olağan bir durumdur. Herhangi bir anormallik ile ilişkili değildir.
Ancak gebeliğin son üç ayında meydana gelen bulantı kusma son derece tehlikeli bir hastalığın varlığına işaret edebilir.
- Bu nedenle son aylarda başlayan bulantı kusma varlığında kısa zamanda muayene olunması gerekmektedir.
Son üç ay kaşıntısı ( çok önemli )
Gebelikte çok farklı nedenlerle kaşıntı meydana gelebilmektedir. Ancak son aylarda başlayan ve çok şiddetli kaşıntı ile seyreden gebelik kolestazı denen hastalık diğer durumlardan farklıdır.
- Bu hastalık anne ve bebek hayatını tehdit edebilmektedir. Gebeliği sonlandırmak dışında tedavisi olmayan bu hastalığı ilk işareti özellikle geceleri, tüm vücutta şiddetli kaşıntı varlığıdır.
Son aylarda kaşıntı olması durumunda kısa zamanda muayene olmanızı öneririz.
Son üç ay kanaması
Gebelikte kanama hiç bir zaman normal kabul edilmez. Ancak özellikle son aylarda meydana gelen vajinal kanama, plasenta previa denen hastalığın işareti olabilir.
Bir diğer durum ise bebeğin eşinin doğumdan önce yerinden ayrılmasıdır.
Plasenta dekolmanı denen bu durum anne ve bebek hayatını tehdit eden bir durumdur.
- Vajinal kanama varlığında kısa zamanda muayene olmanızı öneririz.
Bebek suyunun artmasının ilk işareti
Bebekler anne karnında, kendi yaptıkları temiz idrarın içerisinde yaşamaktadırlar.
Bir taraftan idrar yaparken, bir taraftanda bu idrarı yutarak suyu dengede tutmaktadırlar.
İşte bu dengenin bozulması bebeğin suyunun artmasına neden olacaktır.
- Bu durumun ilk işareti anne karnının gebelik haftasına göre hızla büyümesi ve nefes alıp vermede zorluk çekmesidir.
Bu durumda kısa zamanda muayene olunması gerekmektedir.
Bebek suyunun azalmasının ilk işareti
Bebek suyunun azalması, bebeğin anne karnında sıkışmasına ve kordon sıkışmasına neden olabilir.
Bu durumda bebek hayatını tehlikeye sokabilir.
- Bebeğin suyunun azalmasının erken işareti bebek hareketinin azalmasıdır.
Özellikle gebeliğin son haftalarında meydana gelen bebek hareketlerinde azalma varlığında kısa zamanda muayene olunmalıdır.
Bebeğin kaka yapmasının ( mekonyum) ilk işareti
Bebekler, gebeliğin son haftalarında mekonyum denen ve halk arasında kaka olarak bilinen dışkılamayı yapabilir. Bu her zaman bir anormalliğe işaret etmez.
Ancak bazen bu dışkılama, bebek tarafından oksijen seviyesi azalıncada yapılmaktadır. Anne adayının bunu hissetmesi imkansızdır.
- Ancak anne adayı bebeğin hareketlerinin azaldığını hissederse, bebek mekonyum yapmış olabilir.
Bu nedenle özellikle gebeliğin 40. haftasından sonra bebek hareketlerinde azalma olması durumunda kısa zamanda muayene olunmalıdır.
Doç. Dr.
Oktay KAYMAK
Kadın doğum uzmanı & Perinatoloji uzmanı
Hemen arayın
Randevu alın
Düşük neden olur?
Gebelik kaybı yaşayan aileler
Düşük ( abort ), insanoğlunun dünyada başına en sık gelen sağlık sorunudur. Öyle ki her 5 aileden birisi düşük yaşamaktadır.
Tanım olarak 20. haftanın altında meydana gelen gebelik kayıplarına genel olarak düşük ( abort ) denilmektedir.
Düşük tanımı nedir?
20. gebelik haftasından önce gebeliğin kendi kendine düşmesine abort denilmektedir. Ancak 20. hafta ve altında gebelik kayıplarının olduğu haftaya göre düşük nedenleri ve şekilleri değişmektedir.
Düşüğün nedenlerine göre haftaları değişmektedir. Düşüğün nedeninin bilmek, sonraki gebeliğe karşı gerekli önlemi alma noktasında faydalı olacaktır.
4 haftalık gebelik kaybı?
Gebelik testi, kan veya idrarda pozitif çıkar, ancak ultrasonda gebelik kesesi görülmez. Bu aşamada adet kanaması ile gebelik kaybı olması, biyokimyasal gebelik kaybı olarak bilinir. Ailelere bu şekilde bilgi verilir. Bu durumun sıklık sırasına göre nedenleri;
- Genetik bozukluğu olan bebek olması
- Luteal yetmezlik
- Erkek sperm anormallikleri
- Anne adayının kronik hastalıkları
- Radyasyona maruziyet
- Pıhtılaşma hastalıkları
- Anti fosfolipid sendromu
- İlaç veya alkol kullanımı
- Ateşli hastalıklar
5 haftalık gebelik kaybı?
Gebelik kesesi görülür, ancak henüz bebeğin kalp atışı duyulmadığı aşamada gebelik kaybı. Bu dönemde düşük ağrılı ve aşırı kanamalı olacaktır. Düşüğün nedenleri 4. hafta gebelik kayıpları ile benzerdir. Ancak vajinal kanama ve ağrıya bulantı kusma da eşlik edecektir. Düşük kendiliğinden sıklıkla son bulur. Sıklıkla kürtaja gerek kalmaz, yani içeride parça kalmaz. Hasta kürtaj olmadan gebelikten kurtulabilir.
- Genetik bozukluğu olan bebek olması
- Luteal yetmezlik
- Anne adayının kronik hastalıkları
- Radyasyona maruziyet
- Pıhtılaşma hastalıkları
- Anti fosfolipid sendromu
- İlaç veya alkol kullanımı
- Ateşli hastalıklar
Yok kesesi, bebeğin anne karnında ilk görülen kısmıdır. Bebeğin erken dönem beslenme ve büyümesinden sorumludur. Ancak bu yola kesesisinin şekil bozukluğu veya aşırı büyümesi, bebekteki anormalliklere eşlik edebilir. Bu resimde ileri derecede büyümüş dev bir yol kesesi görülmektedir. İleri haftada bu gebelik kalp atışı görülmedi. Anne bu nedenle kürtaj olmak durumunda kaldı.
Bu resimde ise yolk kesesinin normal görünümü görülmektedir. Bir gebeliğin sağlıklı ilerlediğinin ilk göstergelerinden biriside yok kesesidir. Yok kesesinin normal şekilde olması ve boyutunun aşırı büyümemesi, bebeğin sağlıklı olduğunun ilk göstergelerindendir. Diğer resim ile farklarını anlamak size bile zor değildir.
6 haftalık gebelik kaybı?
Gebelik kesesi görülür, yolk sac denen yapı görülür, hatta bebek bile görülür ve kalp atışı duyulabilir.
Bu aşamadan sonra gebelik kaybı nedenleri diğerlerine benzemek ile birlikte kısmen farklılık gösterebilir.
Kanama, ağrı ve bulantı çok daha fazladır.
Baygınlık bile geçirilebilir. Sıklıkla içeride parça kalır ve hasta bir de kürtaj olmak zorunda kalır.
Düşük nedenleri diğer haftalar benzer ancak bu haftaya özel eklenen nedenler de bulunmaktadır.
- Genetik bozukluğu olan bebek olması
- Rahimde perde olması
- Rahimin normalden küçük olması
- Enfeksiyon
- Travma
- Anne adayının kronik hastalıkları
- Radyasyona maruziyet
- Pıhtılaşma hastalıkları
- Anti fosfolipid sendromu
- İlaç veya alkol kullanımı
- Ateşli hastalıklar
7 haftalık gebelik kaybı?
Gebeliğin 7. haftasına sağlıklı ulaşmış gebelik, bu aşamadan sonra kaybedilir ise önemli nedenleri bulunacaktır.
Bu haftadan sonra düşük oranı biraz azalacaktır. Ancak yine nedenleri benzerdir.
Rahim anomalileri, rahimde perde, kromozom anormallikleri önde gelen nedenlerdir.
- Genetik bozukluğu olan bebek olması
- Rahimde perde olması
- Rahimin normalden küçük olması
- Enfeksiyon
- Travma
- Anne adayının kronik hastalıkları
- Radyasyona maruziyet
- Pıhtılaşma hastalıkları
- Anti fosfolipid sendromu
- İlaç veya alkol kullanımı
- Ateşli hastalıklar
8 haftalık gebelik kaybı?
Bu hafta ve 9. hafta gebelik kayıplarında diğerlerine ek olarak, özellikle 30 yaş üstü anne adaylarında meydana gelen bazı yetersizlikler düşüğe neden olabilmektedir.
Bu nedenleri bilmek ve önlem almak diğer gebeliklerinde düşüğün önüne geçilmesini sağlayabilir.
Bu durum yumurtalık rezerv testlerinde bozukluk olan anne adaylarında, sık aralıklarla adet olan anne adaylarında, aşırı zayıf anne adaylarında daha sık görülmektedir.
- Genetik bozukluğu olan bebek olması
- Yetersiz plasentan gelişim
- Rahimde perde olması
- Rahimin normalden küçük olması
- Enfeksiyon
- Travma
- Anne adayının kronik hastalıkları
- Radyasyona maruziyet
- Pıhtılaşma hastalıkları
- Anti fosfolipid sendromu
- İlaç veya alkol kullanımı
- Ateşli hastalıklar
9 haftalık kaybı?
9 haftalık kayıplarda bebeğe ait etkenler ve özellikle kromozom bozuklukları öne çıkmaktadır. Ancak diğer nedenlerde bulunmaktadır.
Özellikle 35 yaş üstü anne adaylarında plasenta denene dokunun yeterince iyi olmaması nedeni ile bu haftalarda gebelik kayıpları olabilmektedir.
Ek olarak rahim anormalliği olan hastalar, perde ve çift rahim gibi anormallikler, rahim içi yapışıklığı olan hastalar daha çok bu haftalarda düşük yaşamaktadırlar.
10 haftalık gebelik kaybı?
Gebelik kaybı için çok dikkat çekici bir haftadır. 10-11-12. haftalarda gebelik kaybı yaşayan anne adaylarında rahim anormallikleri çok daha ön plana çıkmaktadır.
Ek olarak yine kromozom anormallikleri ve rahim içi yapışıklık bu haftalarda düşüğe neden olur.
Ağrı ve kanama çok şiddetlidir.
Parça düşürme sıklıkla olur. Bu hastalar genellikle düşük sonrası temizlik amacı ile kürtaj olurlar.
- Genetik bozukluğu olan bebek olması
- Rahimde perde olması
- Rahimin normalden küçük olması
- Enfeksiyon
- Rahim içi yapışıklık (asherman sendromu)
- Travma
- Anne adayının kronik hastalıkları
- Radyasyona maruziyet
- Pıhtılaşma hastalıkları
- Anti fosfolipid sendromu
- İlaç veya alkol kullanımı
- Ateşli hastalıklar
11 haftalık gebelik kaybı?
Gebelik kaybı için çok dikkat çekici bir haftadır. 10-11-12. haftalarda gebelik kaybı yaşayan anne adaylarında rahim anormallikleri çok daha ön plana çıkmaktadır.
Ek olarak yine kromozom anormallikleri ve rahim içi yapışıklık bu haftalarda düşüğe neden olur.
Ağrı ve kanama çok şiddetlidir.
Parça düşürme sıklıkla olur. Bu hastalar genellikle düşük sonrası temizlik amacı ile kürtaj olurlar.
- Genetik bozukluğu olan bebek olması
- Rahimde perde olması
- Rahimin normalden küçük olması
- Enfeksiyon
- Rahim içi yapışıklık (asherman sendromu)
- Travma
- Anne adayının kronik hastalıkları
- Radyasyona maruziyet
- Pıhtılaşma hastalıkları
- Anti fosfolipid sendromu
- İlaç veya alkol kullanımı
- Ateşli hastalıklar
12 haftalık gebelik kaybı?
Gebelik kaybı için çok dikkat çekici bir haftadır. 10-11-12. haftalarda gebelik kaybı yaşayan anne adaylarında rahim anormallikleri çok daha ön plana çıkmaktadır.
Ek olarak yine kromozom anormallikleri, yapısal kalp anormallikleri, yapısal gelişim bozuklukları ve rahim içi yapışıklık bu haftalarda düşüğe neden olur.
Ağrı ve kanama çok şiddetlidir.
Parça düşürme sıklıkla olur. Bu hastalar genellikle düşük sonrası temizlik amacı ile kürtaj olurlar.
- Genetik bozukluğu olan bebek olması
- Rahimde perde olması
- Rahimin normalden küçük olması
- Enfeksiyon
- Rahim içi yapışıklık (asherman sendromu)
- Travma
- Anne adayının kronik hastalıkları
- Radyasyona maruziyet
- Pıhtılaşma hastalıkları
- Anti fosfolipid sendromu
- İlaç veya alkol kullanımı
- Ateşli hastalıklar
13. haftalık gebelik kaybı?
Düşük genel olarak beş ayın altındaki gebelik kaybı olarak bilinse de, sıklıkla düşükler ilk üç ay olur. Bu düşüklerin nedenleri gerçekten önlenmesi zor hastalıklardan meydana gelir. İlk üç ay sonrasında düşük oranı hızla azalır.
Gebeliğin ilk üç ayı bittikten sonra meydana gelen gebelik kayıpları, şekline göre farklı nedenlere ayrılır.
Yani hastanın gebeliği kaybetme şekli bize düşüğün nedenleri hakkında bilgi verecektir.
Örnek verecek olursak;
Kanama ve ağrı ile düşük olur ise;
- Rahim anomalisi olan anne adayı
- Genetik bozukluğu olan bebek olması
- Rahimin normalden küçük olması
- Enfeksiyon
- Rahim içi yapışıklık (asherman sendromu)
- Travma
- Pıhtılaşma hastalıkları
- Anti fosfolipid sendromu
Su gelmesi sonrası düşük olur ise;
- Enfeksiyon
- Rahim anomalisi olan anne adayı
- Genetik bozukluğu olan bebek olması
- Rahimin normalden küçük olması
- Rahim içi yapışıklık (asherman sendromu)
- Travma
- Pıhtılaşma hastalıkları
- Anti fosfolipid sendromu
Kontrolde kalp atışını durmuş olarak bulunması durumunda;
- Anti fosfolipid sendromu
- Pıhtılaşma hastalıkları
- Genetik bozukluğu olan bebek olması
- Yapısal sakatlığı olan bebek olması
- Travma
- Anne adayının kronik hastalıkları
Ağrı olmadan, kanama sonrası kısa zaman içerisinde bebeğin düşmesi;
- Rahim ağzı yetmezliği
- Rahimde perde olması
- Rahimin yarım olması
- Rahim anormalliği olması
Güzel haber…
Görüldüğü gibi, ilk üç aydan sonra gebelik kaybı olması durumunda, düşüğün oluş şekli, bir yerde düşüğün neden olduğu hakkında bilgi vermektedir.
Ek olarak bu haftalarda düşük yaşayan ailelerde sıklıkla tedavi edilebilir bir düşük nedeni bulunmaktadır. Mevcut hastalığın tedavisi sonrası ise aile bir sonraki gebeliğini sağlıkla devam ettirebilmektedir.
Son yazılar
Gebelik ve emzirme döneminde covid-19 (corona virüs) aşısı yapılabilir mi?
Gebelik ve emzirme döneminde covid ( Corona virüs ) aşısı yapılır mı? güncel bilgi nedir?…
Gebelik öncesi check up
Gebelik check up’ı nedir? Gebelik öncesi nelere dikkat edilmeli? Hangi önlemler alınmalı?…
Gebelik öncesi testler
Gebelik öncesi yapılması gereken genel test ve incelemeler bulunmaktadır. Bu test ve incelemeler…
Gebelik öncesi genetik tarama
Anne ve baba adaylarının gebelik öncesi yaptırabilecekleri bazı test ve genetik taramalar bulunmakta…
Gebelik öncesi ilaç seçimi
Gebelik öncesi değiştirilmesi gereken ilaçlar ve alınacak önlemler.…
Rahim filmi ( HSG )
Rahim filmi hangi anne adaylarına ne zaman çekilmeli ve hangi konular hakkında bilgi verir.…
Rahim ağzı yetmezliği
Rahim ağzı yetmezliği ile ilişkili merak edilenler hakkında yazılmış makale.…
Doç. Dr.
Oktay KAYMAK
Kadın doğum uzmanı & Perinatoloji uzmanı
Gebelik süresince, bebeğin rahim içerisinde kalmasını sağlayan esas yapı rahim ağzıdır. Bu alanın tıbbi ismi servikstir.
Bu alanda meydana gelen yetmezlik gebeliğin düşük veya erken doğum ile sonlanmasına neden olacaktır.
Bu nedenle gebelikte rahim ağzının incelenmesi ve gerektiğinde müdahale edilmesi anne ve bebek sağlığı için son derece önemlidir.
Şimdi soru cevap ile rahim ağzı yetmezliği ile ilgili bilgileri gözden geçirelim;
Normalde rahim ağzı yapısı ve boyu nasıldır?
Gebelik süresinde ortalama 35-45 mm aralığında bir boyu ve ultrason ile görülen özel bir yapısı bulunmaktadır.
Yani rahim ağzı için boyu önemli olsada, ultrason ile görülen yapısıda son derece önemlidir.
Normal rahim ağzı ve yapısı
Kısalmış rahim ağzı ve yapısı
Sağlıklı gebelikte rahim ağzı değişimi nasıl olur?
Rahim ağzının görünümü farklı anne adaylarında birbirinden farklıdır. Örneğin daha önce doğum yapmamış anne adayının rahim ağzı, daha önce normal doğum yapmış olan anne adayının rahim ağzı veya daha önce sezaryen ile doğum yapmış anne adayının rahim ağzının görünümü birbirinden farklıdır. Bu farkı hekimin bilmesi, gebelikte tanı, takip ve tedaviyi etkileyecektir.
Rahim ağzı yetmezliği neden olur?
Genel olarak iki nedeni vardır. Bunlar;
- Yapısal yetmezlik
- Sonradan gelişen yetmezlik
Bu iki ana neden gurubu rahim ağzı yetmeliğinin sebeblerini oluşturur.
Yapısal rahim ağzı yetmezliği neden olur?
Bu türden yetmezlik, doğumsaldır, yani anne adayının kendi yapısındaki değişiklik nedeni ile yetmezlik oluşmasıdır. Bu anne adaylarında ilk gebelik ile birlikte gebelik kayıpları başlar.
Daha öncesinde sağlıklı doğumu yoktur veya herhangi bir ameliyat veya rahim ağzı işlemi geçirmemiş anne adaylarıdır. Anne adayının rahim ağzının kollajen yapısının yetersizliği nedeni ile oluşmaktadır.
Rahim anormallikleri
Birleşmemiş rahim
Sonradan gelişen rahim ağzı yetmezliği neden olur?
Rahim ağzının yapısını ve kollajen organizasyonun etkileyen durumlar, sonradan rahim ağzı yetmezliğine neden olabilmektedir. Bunlara örnek verecek olursak;
- Herhangi bir nedenle gebelik sonlandırmak( kürtaj veya ilaçla düşük yapmak dahil)
- Rahim ağzı kanseri riski yapan CIN denilen hastalık tedavisi geçirmek
- Konizasyon veya LEEP denilen işlem ile rahim ağzına müdahale yapılması
- Çok sık vajinal enfeksiyon ve servisit denilen enfeksiyon geçirmek
- Rahim içi perde ameliyatı geçirmek
- Rahim içi yapışıklık ameliyatı geçirmek
- Rahim yapısının tam birleşmemesi ( çift rahime sahip olmak: Didelfis veya bikornu uterus)
- Tek rahime sahip olmak ( unikollis uterus)
- Zor ve hızlı doğum yapmak
- Doğumda rahim ağzının aşırı zedelenmesi ve tamir edilmemesi
- Buji denilen aletler yardımı ile travmatik bir şekilde rahim ağzının açılması
Yukarıda verilen durumlardan sonra rahim ağzının yapısı bozulur ve hastanın daha önce, zamanında sağlıklı doğumu olsa bile bir sonraki gebelikte rahim ağzı yetmezliği olabilir.
Rahim ağzı yetmezliğinde gebelik kaybı nasıl olur?
Bu durum rahim ağzının yapısı ve uterusun durumuna veya bebek sayısına ( ikiz veya üçüz) göre değişmektedir.
Genel olarak gebeliğin 16. haftası ile 22-24. haftaları arasında AĞRISIZ gebelik kaybı olması ile tanınır. Burada ağrısız olması tek ve en önemli belirtisidir. Anne adayının kanaması olması veya önce suyunun gelmesi veya direkt bebeğin düşmesinin önemi yoktur. Çünkü bütün bu durumlar ağrısız meydana gelmelidir.
Burada ağrı konusu bazen karışabilmektedir. Ama bu konuda basit bir kaç soru ile çözülebilir. Çünkü her gebelik kaybında bir miktar ağrı olur. Yani düşük tamamen ağrısız olmaz. Ancak ağrının şiddeti ayrımda çok önemlidir.
Normal düşük son derece ağrılı ve hatta beraberinde bulantı kusmaya bile neden olabilen bir durumdur. Ancak rahim ağzı yetmezliğinde bu şiddette bir ağrı olmayacaktır, hafif bir ağrı ile birlikte kısa zamanda gebelik kaybedilir.
Rahim ağzı yetmezliği neden ultrason ile tanınır?
Rahim ağzı yetmezliği olan anne adaylarının hikayelerini dinlediğinizde genelde şu durum ortaya çıkar; ‘Benim hiç bir şikayetim yoktu, ultrason kontrolüne gittim, doktorum baban rahim ağzının açıldığını söyledi ve sonra kısa zamanda bebeğimi kaybettim‘. Bu durumun nedeni rahim ağzı yetmezliğinin herhangi bir bulgu vermemesidir. Tek bulgu bazen sadece ultrason ile görülen rahim ağzında açıklık olmasıdır.
Gebelik dışında rahim ağzının muayenesi ile de olası rahim ağzı yetmezliği tanısı konulabilir.
Rahim ağzı şekilleri ve anlamları
Ultrason muayenesi sırasında, rahm ağzının durumu yanda görülen şekiller ile tanımlanır. Burada en iyi görüntü ‘T’ şeklinde rahim ağzı iken, en risklisi ‘U’ şeklinde olan formdur.
Rahim ağzı yetmezliği nasıl tedavi edilir?
Bu sorunun cevabı tamamen hastanın hikayesine, gebeliğin haftası ve rahim ağzının durumuna göre değişmektedir. İki ana tedavi yolu bulunmaktadır. bunlar;
- Rahim ağzının ilaç ile desteklemek
- Rahim ağzını dikiş ile desteklemek
Bu iki ana tedavi yolu bir arada veya tek başınada kullanılabilir. Tamamen hastaya ve rahim azının durumuna göre yapılmaktadır.
Rahim ağzının ilaç ile desteklenmesi
İlaç ile rahim ağzının mevcut yapısının korunmaya çalışılması uzun zamandır uygulanan bir tedavi yoludur. Ancak burada progesteron ve farklı türevlerinin hangi hastada hangi durumda ne süre kullanılacağı çok net değildir.
Bu neden ile hekimler progesteron türevi ilaçları farklı türev, doz ve veriliş şekilleri ile uygulamaktadır. Kısmen faydası olan progesteron türevi ilaçlar bu nedenle yaygınca kullanılmaktadır.
Rahim ağzının dikiş ile desteklenmesi
Tıbbi ismi serklaj olan rahim ağzı dikişi bir diğer tedavi yoludur. Bu dikiş farklı teknikler ile uygulanmakta, karından ( açık veya kapalı ameliyat ile) veya vajinal yol ile uygulanmaktadır.
Rahim ağzı dikişinin hangi haftada, ne şekilde ve hangi hastaya uygulanacağı tamamen hekimin bu konudaki tecrübesine bağlıdır. Ancak genel olarak teknikleri farklı olsada 3 ayrı durumda uygulanmaktadır. Bunlar;
- Hikayeye bağlı rahim ağzı dikişi
- Muayenede veya ultrasonda rahim ağzında kısalma veya açılma görülünce yapılan rahim ağzı dikişi
- Acil yapılan rahim ağzı dikişi
Bu 3 farklı zamanda yapılan rahim ağzı dikişlerinin en başarılı olanı hikayeye bağlı yapılan dikiş işlemidir. Başarısı en düşük olanı ise acil yapılan rahim ağzı dikişidir.
Dikiş öncesi rahim ağzı
Dikiş sonrası rahim ağzı
Rahim ağzı açılığı olan hasta videosu
Hikayeye bağlı rahim ağzı dikişi
Önceki düşüklerine göre rahim ağzı yetmezliği tanısı olan anne adayına gebelik oluşmadan veya gebelik oluştuktan sonra gebeliğin 12-14. haftaları arasında, rahim ağzında hiçbir değişiklik olmadan yapılan dikiş işlemidir.
Başarısı en yüksek olan dikiş türüdür. Sıklıkla daha önce düşük yapmış ve tanı konulmuş hastalara uygulanır.
Ultrasonda yakalanılan vakalara uygulanan rahim ağzı dikişi
Sıklıkla 16 veya 18. gebelik haftalarında yapılan ultrason incelemesinde yakalanılan hastalara uygulanan dikiş işlemidir. Hastanın genellikle daha önce düştüğü veya erken doğumu yoktur, ancak muayenede rahim ağzında açılma tespit edilir. Bu durumda anne ve baba adayı ayrıntılı bilgilendirilip dikiş işlemi uygulanır.
Acil uygulanan rahim ağzı dikişi
Geç kalınan vakalarda yapılan ve son derece riskli bir işlemdir. Anne ve baba adayının yapılacak işlemin risklerini bilmesi ve kabul etmesi son derece önemlidir.
Çünkü rahim enfeksiyonu, yırtılma ve kanama risklerine sahiptir. Son derece zor ve riskli bir işlemdir. Bu konuda tecrübeli hekimler tarafından yapılmalıdır.
İkiz gebelikte rahim ağzı dikişi yapılır mı?
Sadece ikiz veya üçüz diye rahim ağzı dikilmez, tam tersi hiçbir işaret yokken ikiz gebelikte rahim ağzının dikilmesi gebelikte su gelme riskini artıran bir işlem olarak kabul edilmekte ve uygulanmamaktadır.
Ancak hastanın ikiz veya üçüz gebeliğine ek olarak birde ağrısız rahim ağzı açılması var ise dikiş işlemi uygulanmasının faydası bulunmaktadır. Burada hastanın dikkatli muayene edilmesi ve iyi değerlendirilmesi gerekmektedir.
Kanama varken rahim ağzı dikişi yapılır mı?
Kesinlikle hayır. Bu durumda yapılacak rahim ağzı dikişi, anne hayatını tehlikeye sokabilir. Kesinlikle uygulanmamalıdır.
Bebeğin suyu gelmişken rahim ağzı dikilir mi?
Kesinlikle hayır. Bu durumda yapılacak rahim ağzı dikişi, anne hayatını tehlikeye sokabilir. Kesinlikle uygulanmamalıdır.
Ağrılı düşük yaşayan hastada rahim ağzı dikilir mi?
Kesinlikle hayır. Bu durumda yapılacak rahim ağzı dikişi, anne hayatını tehlikeye sokabilir. Kesinlikle uygulanmamalıdır.
Enfeksiyonu olan anne adayında rahim ağzı dikişi yapılır mı?
Kesinlikle hayır. Bu durumda yapılacak rahim ağzı dikişi, anne hayatını tehlikeye sokabilir. Kesinlikle uygulanmamalıdır.
24. haftadan sonra rahim ağzı dikilir mi?
Rahim ağzı yetmezliği sıklıkla 16-22 hafta arasında gebelik kaybına neden olur. 22 haftadan sonra meydana gelmesi son derece nadirdir. Bu nedenle rahim ağzı yetmezliği olan anne adayları ileri gebelik haftalarına zaten gelemez. Yaklaşım olarak üst sınır 24. haftadır. 24 hafta üstünde rahim ağzı yetmezliği olmadığı söylenebilir.
Rahim ağzı dikişini kim yapmalı?
Bu konuda mesleki tecrübesi olan, daha önce çok sayıda farklı hastada rahim ağzı dikişi yapmış, takip etmiş ve gelişen sorunlarını çözmüş perinatoloji uzmanı veya kadın doğum uzmanı rahim ağzı dikiş işlemini yapabilir. Görüldüğü gibi hekimin rolü son derece yüksektir. Bu nedenle geç tanı konulan ve acil olarak dikilmesi gerekli denilerek yapılan işlemler başarısızlıkla sonuçlanmaktadır.
Rahim ağzı yetmezliğine karşı en önemli tedavi nedir?
En önemli tedavi yolu erken tanı koymaktır. Zamanında tecrübeli bir hekimin yapacağı rahim ağzı ultrasonu ve incelemesidir. Bu konuyu gebeliğinizi takip eden uzman hekim ile özellikle konuşmanızı öneririz.
