Gebelik Tansiyonu ( preeklampsi )
Gebelik, doğası gereği, anne adayının tüm sistemlerine etki eden fizyolojik bir süreçtir. Ancak bazı durumlarda bu doğal süreç aksayabilir veya normalin dışına çıkabilir.
İşte bu durumların en önemlilerinden birisi gebelikte hipertansiyon gelişmesi denilen, tıbbi ismi ‘preeklampsi’ olan ve halk arasında gebelik zehirlenmesi olarak bilinen durumdur.
Bu makalede gebelik tansiyonu hakkında anne ve baba adaylarının bilmeleri gereken önemli bilgiler verilmiştir.
Gebelik tansiyonu için kimler riskli?
Bu hastalık hiçbir risk faktörü olmasa da gelişebilir. Ancak bazı durumlarda çok daha sık görülmektedir.
Tansiyon riskini artıran durumlar;
Anne adayının ilk gebeliği olması
Anne yaşının 18 altında ve 35 üstünde olması
Anne adayının aşağıdaki ek hastalıkları olması
- Tiroid
- Pıhtılaşma bozuluğu
- İnsülin direnci
- Şeker hastalığı
- SLE hastalığı
- Böbrek hastalığı
- Kalp damar hastalığı
Anne adayının kilolu olması
İkiz gebelik olması
Önceki gebelikte hipertansiyon olması
Tansiyon riskini azaltan durumlar
- Bebeğin eşinin önde gelmesi ( plasenta previa )
Gebelik tansiyonu ne zaman ortaya çıkar?
Gebelik tansiyonu ise gebeliğin 2 ayrı döneminde ortaya çıkmaktadır.
- Gebeliğin 24-28. Haftaları arası
- Gebeliğin 34-36. Haftaları arası
- Bunlardan ilk olan 24-28 hafta arası gelişen tansiyona erken başlangıçlı hastalık denir. Gelişme haftası ve olası nedenleri nedeni ile anne ve bebek hayatını çok ciddi etkileyebilir. Bu nedenle bizler tarafından öncelik anne hayatına verilir ve hastalığın durumuna göre gebelik hızla sonlandırılır. Ancak bazen sınırda takipler de yapılabilir.
- Gebeliğin 34-36. haftaları arasında görülen tansiyon artışı ise geç başlangıçlı hastalık olarak bilinir. Bu erken başlangıçlı hipertansiyona göre çok daha masumdur. Anne ve bebek hayatını ciddi tehdit etmez. Ancak müdahalede çok geç kalınır ise bu dönemde de anne ve bebeği olumsuz etkiler.
Doç. Dr. Oktay KAYMAK
Gebelikte hipertansiyonunun ( preeklampsi veya zehirleme ) erken bulgusu nedir?
Hipertansiyon gelişecek hastayı günümüzde kısmen tahmin edebilmekteyiz. Detaylı ultrason ve perinatoloji muayeneyeleri kısmen bu işe yaramaktadır.
Ancak anne adayınında kısmen kendi vücudunda fark edebileceği değişiklikler olabilmektedir.
Gebelik tansiyonunun erken işaretleri
- Bir hafta içersinde 3 kilo ve daha fazla kilo alınması
- Özellikle sabahları el ve yüzde şişlik
- Anne adayının sabahları ense ve baş ağrısı çekmesi
- Anne adayının kilo almasına rağmen bebek gelişiminin yavaşlaması
- Anne adayının anlamsız bir şekilde kendini halsiz ve hareket edemeyecek şekilde yorgun hissetmesi
- Anne adayında algıda azalma ve sersemlik halinin olması
Bu şikayetler varlığında hemen hekim ile iletişime geçilmeli ve gebelik tansiyonu açısından hasta değerlendirilmeli.
Gebelik tansiyonu olmaması için neler yapılabilir?
Bu tansiyon artışının önüne tam olarak geçilemez, ancak kısmen azaltılabilir. Aşağıda verilen öneriler tıbben kanıtlanmış önerilerdir.
- Anne adayının gebelik öncesi var olan kronik hastalıklarının tedavi edilmiş olması
- Anne adayının gebelik öncesi kilosunun azaltılması
- Anne adayının gebelikte hedef kilosunun iyi hesaplanması
- Anne adayının gebelikte kan sulandırıcı hap veya iğneler kullanması
- Anne adayının gebelikte bol kalsiyum içeren gıda veya ilaç kullanması
- Anne adayının yakın takip edilmesi
- Aşırı aktif sosyal hayattan uzaklaşması
Görüldüğü gibi öneriler içerisinde TUZ KULLANIMININ AZALTILMASI yok. Çünkü bu şekilde gebelik tansiyon artışının önüne geçilemediği gayet iyi bilinmektedir. Ancak bu aşırı tuz kullanımının serbest olduğu anlamına gelmez. Normal kullanım önerilir.
