Kategoriler
Perinatoloji Bölümü Riskli gebelikler

Gebelik tansiyonu ( gebelik zehirlemesi )

Gebelik Tansiyonu ( preeklampsi )

Gebelik, doğası gereği, anne adayının tüm sistemlerine etki eden fizyolojik bir süreçtir. Ancak bazı durumlarda bu doğal süreç aksayabilir veya normalin dışına çıkabilir. 

İşte bu durumların en önemlilerinden birisi gebelikte hipertansiyon gelişmesi denilen, tıbbi ismi ‘preeklampsi’ olan ve halk arasında gebelik zehirlenmesi olarak bilinen durumdur. 

Bu makalede gebelik tansiyonu hakkında anne ve baba adaylarının bilmeleri gereken önemli bilgiler verilmiştir. 


Gebelik tansiyonu için kimler riskli?

Bu hastalık hiçbir risk faktörü olmasa da gelişebilir. Ancak bazı durumlarda çok daha sık görülmektedir. 

Tansiyon riskini artıran durumlar;

Anne adayının ilk gebeliği olması

Anne yaşının 18 altında ve 35 üstünde olması

Anne adayının aşağıdaki ek hastalıkları olması

  • Tiroid
  • Pıhtılaşma bozuluğu
  • İnsülin direnci
  • Şeker hastalığı
  • SLE hastalığı
  • Böbrek hastalığı
  • Kalp damar hastalığı

Anne adayının kilolu olması

İkiz gebelik olması

Önceki gebelikte hipertansiyon olması

Tansiyon riskini azaltan durumlar

  • Bebeğin eşinin önde gelmesi ( plasenta previa )

Gebelik tansiyonu ne zaman ortaya çıkar?

Gebelik tansiyonu ise gebeliğin 2 ayrı döneminde ortaya çıkmaktadır. 

  1. Gebeliğin 24-28. Haftaları arası
  2. Gebeliğin 34-36. Haftaları arası
  • Bunlardan ilk olan 24-28 hafta arası gelişen tansiyona erken başlangıçlı hastalık denir. Gelişme haftası ve olası nedenleri nedeni ile anne ve bebek hayatını çok ciddi etkileyebilir. Bu nedenle bizler tarafından öncelik anne hayatına verilir ve hastalığın durumuna göre gebelik hızla sonlandırılır. Ancak bazen sınırda takipler de yapılabilir. 
  • Gebeliğin 34-36. haftaları arasında görülen tansiyon artışı ise geç başlangıçlı hastalık olarak bilinir. Bu erken başlangıçlı hipertansiyona göre çok daha masumdur. Anne ve bebek hayatını ciddi tehdit etmez. Ancak müdahalede çok geç kalınır ise bu dönemde de anne ve bebeği olumsuz etkiler. 
Perinatoloji Uzmanı
Doç. Dr. Oktay KAYMAK

Gebelikte hipertansiyonunun ( preeklampsi veya zehirleme ) erken bulgusu nedir?

Hipertansiyon gelişecek hastayı günümüzde kısmen tahmin edebilmekteyiz. Detaylı ultrason ve perinatoloji muayeneyeleri kısmen bu işe yaramaktadır. 

Ancak anne adayınında kısmen kendi vücudunda fark edebileceği değişiklikler olabilmektedir. 

Gebelik tansiyonunun erken işaretleri

  • Bir hafta içersinde 3 kilo ve daha fazla kilo alınması
  • Özellikle sabahları el ve yüzde şişlik
  • Anne adayının sabahları ense ve baş ağrısı çekmesi
  • Anne adayının kilo almasına rağmen bebek gelişiminin yavaşlaması
  • Anne adayının anlamsız bir şekilde kendini halsiz ve hareket edemeyecek şekilde yorgun hissetmesi
  • Anne adayında algıda azalma ve sersemlik halinin olması

Bu şikayetler varlığında hemen hekim ile iletişime geçilmeli ve gebelik tansiyonu açısından hasta değerlendirilmeli.

Hipertansiyonu olan anne adayında gelişen yüz ödemi

Gebelik tansiyonu olmaması için neler yapılabilir?

Bu tansiyon artışının önüne tam olarak geçilemez, ancak kısmen azaltılabilir. Aşağıda verilen öneriler tıbben kanıtlanmış önerilerdir. 

  • Anne adayının gebelik öncesi var olan kronik hastalıklarının tedavi edilmiş olması
  • Anne adayının gebelik öncesi kilosunun azaltılması
  • Anne adayının gebelikte hedef kilosunun iyi hesaplanması
  • Anne adayının gebelikte kan sulandırıcı hap veya iğneler kullanması
  • Anne adayının gebelikte bol kalsiyum içeren gıda veya ilaç kullanması
  • Anne adayının yakın takip edilmesi
  • Aşırı aktif sosyal hayattan uzaklaşması

Görüldüğü gibi öneriler içerisinde TUZ KULLANIMININ AZALTILMASI yok. Çünkü bu şekilde gebelik tansiyon artışının önüne geçilemediği gayet iyi bilinmektedir. Ancak bu aşırı tuz kullanımının serbest olduğu anlamına gelmez. Normal kullanım önerilir. 

Hemen arayın

Randevu alın

Güvenli gebelik geçirin

Kategoriler
Ayrıntılı ultrasonografisi Perinatoloji Bölümü

Detaylı ultrason özel sağlık sigortası

Gebeliğin belirli haftalarında yapılan detaylı ultrason incelemesi, anne ve bebeğin ayrıntılı incelenmesini kapsamaktadır.

12 Hafta gebelik

Detaylı ultrason görüntüsü

20 Hafta gebelik

Detaylı ultrason görüntüsü

Detaylı ultrason incelemesi ise perinatoloji uzmanları tarafından yapılan ve normal muayeneden oldukça farklı olan bir incelemedir. Özel sağlık sigortaları ( allianz, mafre, anadolu hayat ve diğerleri gibi…) detaylı ultrason incelemesini, işlemi bir perinatoloji uzmanının yapması durumunda karşılamaktadır.

Özel sağlık sigortaları, detaylı ultrason muayenesinin ücretini karşılaması için gereken evrak ve muayene raporu gönderilmesi sonrası, işlemin ücretini ilgili perinatoloji uzmanına ödemektedir.

Ancak bazı özel sağlık sigortaları, detaylı ultrason incelemesinin, normal kadın doğum uzmanı aracılığı ile yapıldığını tespit etmesi durumunda, gereken ücreti ödememektedir.

Femera klinik olarak bizler, detaylı ultrason incelemesini, gebeliğin iki ayrı haftasında yapmaktayız.

Gebelikte yapılan detaylı ultrason inceleme haftaları;

  • Gebeliğin 11-14 haftaları arasında ( I. detaylı ultrason incelemesi)
  • Gebeliğin 18-23. haftaları arasında ( II. detaylı ultrason incelemesi )

Her iki detaylı ultrason incelemeside özel sağlık sigortası oan hastalarda geçerlidir. Özel sağlık sigortalarının istediği evrakların gönderilmesi ile işlem için gereken ücret, sigorta tarafından ödenmesi sağlanmaktadır.

Ancak bazı özel sağlık sigortaları, detaylı ultrason işlemini gebelik süresince bir kez karşılamaktadır.

Bu nedenle, femera klinikte, detaylı ultrason incelemesi yaptıracaksanız, gelmeden önce iletişime geçmeniz ve sigortanızın işlemi karşılayıp karşılamadığını öğrenmenizi öneririz.

Özel sağlık sigortası anlaşmalı muayeneler ve kliniklerde, bu işlemlerin nasıl yapıldığını, iletişeme geçerek öğrenebilirsiniz.

Doç. Dr. Oktay KAYMAK’ın detaylı ultrason hakkında vermiş olduğu bilgileri aşağıdaki videodan izleyebilirsiniz.

Hemen arayın

Randevu alın

Güvenli gebelik geçirin

Kategoriler
Genel Perinatoloji Bölümü Planlı Gebelik

İki bebek ( makrozomi )

İRİ BEBEK

Bebeklerin doğum kiloları tüm ırklarda ve ülkelerde ( afrika ve çin dahil ) doğum haftalarına göre benzerdir

Yani bebekler, anne karnında din, dil, ırk ve sosyokültürel olarak eşittirler ve korunurlar. Doğum haftasına göre dış ortama genel olarak hazır doğarlar. 

Eşitsizlik ise doğum sonrası başlar maalesef. 

Ancak bir grup bebek ortalamanın üzerinde, yani iri doğar. 

İri bebek tanımı ise doğum haftasına göre bebeğin ortalamanın üzerinde doğmasıdır. 

Genel olarak zamanında olan doğumlarda 4500 gram ve üstü doğumlara iri bebek veya makrozomi demir.  

Ancak rutinde 4000 gr ve üstü doğan bebeklerde hekimler tarafından iri bebek muamelesi görür. 

Bebeğin iri olmasının nedenleri

Bunları sıralayacak olursam;

  • Bebeğin genetik mirası ( en sık neden )
  • Anne adayının kendi doğum kilosu
  • Baba adayının kendi doğum kilosu
  • Anne adayında gizli şeker hastalığı olması
  • Annede gebelik öncesinde şeker hastalığı olması
  • Bebeğin cinsiyeti ( erkek cinsiyet)
  • Anne yaşının 35 yaş üstünde olması
  • Anne adayının 3. Veya 4. Bebeği olması
  • Anne adayının gebelikte aşırı kilo alması
  • Anne adayının aşırı ek besin destek ürünü kullanması
  • Doğumun 42. Haftada meydana gelmesi 
  • Nadir genetik sendromlar

İri bebeği doğumda ve sonrasında neler bekler?

Çok büyük ihtimalle vajinal doğum olacaktır. Çünkü sağlıklı ve ortalama boyda olan kadında kesin sezaryen yapma gerekliliği için bebeğin 5000 gram ve üzerinde ölçülmesi gerekir. 

Yani 4000-5000 arası bebekler sağlıkla doğabilirler. 

Ancak nadiren bu bebeklerde aşağıdaki durumlar gerçekleşebilir;

  • Doğumun durması ve sezaryen olunması 
  • Doğumda bebeğin omuzunun takılması
  • Doğumda anne idrar torbası ve genital yapısının aşırı zedelenmesi 
  • Doğumda bebeğin oksijensiz kalması
  • Doğumda bebeğin omuz bölgesinde kemik kırılması ve sinir zedelenmesi
  • Doğum sonrası sarılık riski 
  • Doğum sonrası şeker, kalsiyum ve magnezyum düşüklüğü riski 
  • Bebek kalp kasımda kalınlaşma riski

İşte bu nedenlerle iri bebek anne ve bebek sağlığını olumsuz etkileyen durumlardandır. 

Peki neler yapılabilir?

Genetik olarak iri olmaya meyilli bebek varlığında, bebeğin aşırı kilo almasının önüne geçebilmek mümkün değildir. Ancak diğer değiştirilebilen durumlara müdahale edilebilir.

Bu önlemleri sıralayacak olursam;

  • Gebelik öncesi, anne adayının kilosunun uygun seviyeye getirmek
  • Gebeliğin başlangıcında ‘hedef kilo’ hesaplamasının yapılması ve anne adayının kontrol altında tutulması
  • Gebelikte ortaya çıkabilen gizli şeker hastalığı için gereken testlerin yapılması
  • Gebelik boyunca hekimin izin verdiği ölçüde yürüyüş ve diğer fiziksel aktivitelerin yapılması.
  • Kırkıncı haftaya ulaşmış anne adaylarında bebeğin tahmini ağırlığının hesaplanması ve doğumun 1 veya 2 hafta daha olmaması durumunda bebeğin ulaşabileceği tahmini ağırlık hesaplanmalı. Bebekler her hafta ortalama 300-400 gram kilo aldığı bilinmektedir. 

Sonuçta iri bebek olasılığı çıkar ise aileye anne ve bebek sağlığını korumak amaçlı ‘KORUYUCU SEZARYEN’ önerilmelidir. 

Hemen arayın

Randevu alın

Güvenli gebelik geçirin

Kategoriler
Gebelik Dönemi Perinatoloji Bölümü Riskli gebelikler

Tek yumurta ikiz gebeliği

Tek yumurta ikiz gebelikleri

Tıbbi ismi ile dikoryonik monoamniyotik gebelik şeklinde isimlendirilen tek yumurta ikizliğidir. İkiz gebeliklerin bu türü, tek yumurta ikizliğinin en sık görülen formudur.

Bebeklerin birbirinin aynı genetik yapıda olduğu tek yumurta ikizliğinin farklı formları bulunmaktadır. Bu tipler;

1- İki ayrı kese, iki ayrı bebek eşi ( diamniyotik-dikoryonik ) ikiz gebelik.

2- Tek kese, iki ayrı bebek eşi ( Dikoryonik, monoamniyotik ) ikiz gebelik.

3- Tek kese, tek bebek eşi ( monoamniyotik, monokoryonik ) ikiz gebelik.

4- Tek kese, tek bebek eşi ve yapışık ikizlik ( siyam ikizleri )

Görüldüğü gibi tek yumurta ikizleri çok farklı şekilde karşımıza çıkabilmektedirler. Bu tiplerden en sık görüleni, iki ayrı kesede ve tek bebek eşi olan monokoryonik gebelik tipidir ( diamniyotik, monokoryonik ).

Tek yumurta ikiz gebelikleri belirli özellikleri ile diğerlerinden ayrılan özel gebeliklerdir. Bunlar;

  • Erken doğum riski
  • Düşük riski
  • Kalp hastalığı riski
  • Anomali riski
  • Kanama olma riski

Bu durumlar daha da artırılabilir. Bu nedenle ikiz gebelikler normalden riskli gebeliklerdir. Perinatoloji uzmanının takibine ihtiyaç gösterirler.

Kategoriler
Ayrıntılı ultrasonografisi Perinatoloji Bölümü Riskli gebelikler

Göbek bağında tek arter ( damar ) olması

Tek umbilikal arter (SUA-TUA)

Tüm doğumlarda %1 oranında görülen bir durumdur.

Normalde göbek bağı ( umbilikus ) içerisinde iki atar damar ve bir toplar damar vardır.

Bunlardan bir tanesi ki sıklıkla sağ umbilikal arter olmayabilir.

Sonuç olarak bebeğin göbek bağında tek atardamar ve tek toplar damar bulunur.

Bu durumda yapılması gerekenler bulunmaktadır.


Tek umbilikal artere olan gebelikte yapılması gerekenler

  • Detaylı ultrason ile bebeğin tüm vücut taraması
  • Fetal ekokardiyografi ile kalp değerlendirilmesi
  • Bebeğe yapılan biyokimyasal taramaların gözden geçirilmesi
    Bu işlemlerden sonra, eğer ek bir anormallik görülür ise bebeğe amniyosentez ( bebekten su alınması ) yapılması önerilir.
  • Eğer ek bir anormallik yok ve bebekteki damar anormalliği izole ise amniyosentez ( bebekten su alınması ) önerilmez

Down sendromu riski artar mı?


Hayır, bu durumda başka kromozom anomalileri ( trizomi 18-13 ve diğer…) ve sendromlar artarken, down sendromu ile ilişki bildirilmemiştir. Yani down sendromu riski artmaz…


Anne yaşı ve akraba evlilikleri ile ilişkili midir?


Hayır, bu durumun anne yaşı veya akraba evlilikleri ile ilişkisi yoktur. 


Gebelik takibinde neler değişir?

Tek damarlı göbek bağı olan hastalarda aşağıdaki durumların riski artmıştır. Riskli gebelik sınıfına girer ve perinatoloji uzmanı olan bir yerde takibi önerilir. 

Bu gebelikte yapılması gerekenler;

  • Bebeğin daha sık aralıklarla takip edilmesi
  • Bebek gelişiminin daha sık aralıklarla takip edilmesi
  • Her muayenede bebek kalp ve böbrek incelemesinin yapılması.


Göbek bağında tek damar olması doğum şeklini etkiler mi?

Hayır, etkilemez.

Bu durumda normal doğum denenir, ancak bebek göbek bağında tek damarı olan bebeklerin doğum sırasında kalp atışları daha sık sıkışabilir ve acil sezaryen yapılmak zorunda kalınabilir. 


Bu durum tekrar eder mi?


Hayır, tekrar etme özelliği yoktur

Doç. Dr.

Oktay KAYMAK

Kadın doğum uzmanı & Perinatoloji uzmanı

Hemen arayın

Randevu alın

Güvenli gebelik geçirin

Kategoriler
Gebelik Dönemi Perinatoloji Bölümü

Dış gebelik hikayesi

Her zaman bu resimdeki gibi olmuyor…

Rahim dışında yaşayan gebelik

Doç. Dr. Oktay KAYMAK

Dış Gebelik

2 hafta önce, bana muayene olan hastama güzel haberi vermiş, gebeliğin oluştuğunu ancak henüz çok erken olduğunu ve bu nedenle takibin gerekli olduğunu söyleyerek gereken bilgilendirmeyi yapmıştım.

Hastamda bana istanbul dışına tatile çıkacağını, gittiği yerde takip olup olamayacağını sordu. Bende takibin tabiki yapılabileceğini, ancak herhangi bir sorun olduğunda hemen beni bilgilendirmesini istemiştim.

Sonrasında hastamdan iki hafta sonra whatsaptan ilk mesajı aldım. Kendisi, beta hcg değerinin artığını ancak iyi artış olmadığını ve gebelik kesesinin bir türlü görülemediğini iletti.

Bulunduğu yerdeki hekim arkadaşım, dış gebeliği görmüş ve gebeliği tüpte eritmeyi amaç edinerek, metotreksat denen ilacı vermiş.

Ancak takip sırasında ilaç işe yaramamış ve maalesef tüpte bulunan gebelik daha da büyümüş ve artık kalp atışı olan bebek bile görülür hale gelmiştir. Bu arada kan gebelik testi olan hcg 13.000 seviyesinede ulaşmış.

Bunun üzerine bulunduğu yerdeki hekim arkadaşım, o hastaneden kapalı ameliyat seçeceğinin olmadığını ve açık ameliyat ile tüpünü alması gerektiğini belirtmiş.

Sonrasında hastam bana cuma günü telefon ile ulaştı ve durumunu anlattı. Bende kendisine eğer gelebilir ise kapalı yöntem ( laparoskopi ) ile ameliyat yapabileceğimi. Eğer uygun olur ise tüpünü almadan da sadece gebeliği alarak dış gebelikten kendisini kurtarabileceğimi ilettim.

Ancak hastaya şu bilgiyi de verdim: Dış gebeliği yerinde ilaç ile yok etmek için kullanılan metotreksat denen kimyasal madde. Bazen gerçekten başarılı oluyor ve gebelik hücreleri vücuttan atılabiliyor. Ancak başarısız olur ise bu seferde gebelik kesesinin tüpe daha çok yapışıp, dış gebeliğin tüpten ayrılmasını zora sokuyor ve bu nedenle tüpün alınmasına neden olabiliyor.

Hastamın kendisinden ve eşinden bu yönde izin ve yazılı onam aldıktan sonra laparoskopik olarak ameliyata başladım. Sonrasında tüpten gebeliği çıkartmak amacı ile uygun kesiyi yaptım. Sonrasında sıvı ile ayırma denen hidro disseksiyon kullanarak gebelik kesesinin yerinden ayırarak karın dışarısına çıkararak ameliyatı sonlandırdım.

Hastam uyumadan önce tüpünü kaybetme riski nedeni ile çok stresliydi, ancak uyandığında benden tüpünü almadığım haberini alınca çok sevindi.

Ancak bir kadın bir tüpte dış gebelik geçirir ise, sonraki dönemde aynı tüpte oluşan zedelenme nedeni ile yeniden dış gebelik oluşabilmektedir.

Sizlere söylemek istediğim bir diğer konu ise dış gebeliğe neden olan ertesi gün hapı veya acil korunma yöntemi diye piyasada bulunan ilaçlar. Anlatmış olduğum hastam gibi ertesi gün hapı kullanan kadınlarda dış gebelik riski artmaktadır. Bu nedenle kadın doğum uzmanına sormadan ertesi gün hapı kullanılmamalı.

Ella ve norlevo veya preven ismi ile piyasada bulunan ertesi gün hapları, son derece başarılı ilaçlar ancak görüldüğü gibi zamanlamaya göre dış gebeliğe de neden olabilmektedir.

Akşam geç saatte eve geldim, hastamı yatağında ve stabil olmadan hastamın yanından ayrılmama gibi bir huyum var. Yorgunum ancak için huzurlu ve bir anne adayına daha yardımcı olmanın verdiği mesleki tatmin ile dinlenirken sizlere bu satırları yazıyorum.

Önerilen makale

Gebelikte riskli durumların işaretleri…

Hemen arayın

Randevu alın

Güvenli gebelik geçirin

Kategoriler
Ayrıntılı ultrasonografisi Perinatoloji Bölümü Tarama testleri

Fetal ekokardiyografi (bebek kalp ultrasonu)

Anne karnında detaylı kalp incelemesi

Ekokardiyografi

Doç. Dr. Oktay KAYMAK.

Bebeklerin anne karnında bebeklerin kalp ultrason taraması yapılabilmektedir. Günümüzde gelişen ultrason cihazları ile birlikte bu taramalar çok daha erken haftalarda yapılabilmektedir. Gebelikte en erken 12. haftadan itibaren yapılan taramalar bulunmaktadır. Bu bölümde kalp taramasının nasıl yapıldığı ve hangi haftada neleri gösterdiğini bulabileceksiniz.

Fetal kalp ultrasonografi (ekokardiyografi)

1- İlk kalp incelemesi anne karnında gebeliğin 11-14. Haftalarında yapılır. Ancak bu incelemenin gebeliğin ileri haftalarında tekrar edilmesi gerekir. Ancak tabiki bu haftada görülebilen ciddi kalp anormallikleri bulunabilir. hem hekime hem de aileye yol gösterebilir. Bu nedenle perinatoloji uzmanları bu haftalarda bebeklerin özellikle kalp incelemelerini yapmaktadır.

2- İkinci kalp incelemesi gebeliğin 18-23. haftaları arasında yapılmaktadır. Bu haftada artık kalp her türlü görülür haldedir. Tüm kalp anormalliklerinin büyük çoğunlu bu haftalarda tanınır. Ancak şunu unutmamak gerekirki, kalp anne karnında dinamik bir sürece tabidir ve bebek büyüdükçe ortaya çıkabilecek bazı kalp anormallikleride bulunabilir. Bunlardan en önemli ve sık olanı aort koarktasyonu denilen hastalıktır. Maalesef bu hastalık anne karnında erken gebelik haftalarında nadiren bulgu verir, çoğu gebeliğin son haftalarında veya doğduktan sonra tanı alır. Bu nedenle bebek kalp incelemesi gebelik süresince yapılabilir.

3. Gebeliğin ileri haftalarında da bebek kalp ultrason incelemesi yapılabilir. Bu nedenle gebeliğin ileri haftalarında da bebek kalp ultrason incelemesi gerektiğinde yapılabilir ve aileye bilgi verilebilir.

Kimler özellikle bebeklerinin kalbine tekrar tekrar baktırmalı?

Doç. Dr. Oktay KAYMAK

Belirli grup aileler var ki bebeklerinde kalp hastalığı olma riski çok daha fazladır. bu aileler ve riskli anneleri aşağıda görebilirsiniz;

Bebek kalp incelemesi özellikle önerilen gebelikler ve risk faktörleri

  • Önceki gebeliğinde kalp anomalili bebeği olan aileler
  • Şeker hastalığı olan anne adayları
  • Anne veya baba adayında doğumsal kalp kusuru olan aileler
  • Tek yumurta ikizi olan ikiz gebelikler
  • Sara (epilepsi) hastalığı olan anne adayları
  • Gebeliğin erken dönemlerinde bazı enfeksiyonları geçiren anne adayları
  • Belli grup ilaç kullanımı olan anne adayları
  • Ultrasonda şüpheli görüntüsü olan anne adayları
  • Bebeğin ensesinde kalınlık olan anne adayları
  • Akraba evliliği olan anne adayları
  • 35 yaş üstü gebelik yaşayan anne adayları
  • Tüp bebek ile bebek elde etmiş aileler
  • Doğum sonrası bebek kaybetmiş anne adayları
  • Yakın akrabalarında kalp hastalığı nedeni ile genç yaşta kaybedilen kişilerin olduğu aileler
  • Yakın akrabalarında kalp anomalili bebek doğum hikayesi olan aileler
  • Bebek kalbinde ekojenik parlaklık veya kireçlenme görülen anne adayları

Yukarıda verilen risk faktörleri varlığında bebeğin kalbine daha detaylı bakılmakta ve bu ultrasonografi işlemi gebeliğin son üç ayında tekrar edilmektedir.

Hemen arayın

Randevu alın

Güvenli gebelik geçirin

Kategoriler
Ayrıntılı ultrasonografisi Perinatoloji Bölümü Riskli gebelikler

Bebek kalp tümörü: Rhabdomyom

Anne karnında bebekte kalp tümörü görülmesi

Anne karnında yapılan ultrason incelemesinde son derece nadir olarak kalp tümörü görülebilmektedir. Anne ve baba adayı için çok önemli bir haber olan kalp tümörü varlığı sonrası yapılması gereken çok sayıda test ve araştırma bulunmaktadır. Bu makalede gerçek bir vaka üzerinden rhabdomyom varlığında gebelik takibi, hastalığın seyri, tuberoz skleroz araştırması, doğum ve sonraki takip hakkında bilgi bulabileceksiniz.

Rhabdomyomun gebelik süreci

Sıklıkla gebeliğin 20-30. haftaları arasında yapılan ultrason incelemesinde bebeğin kalbinde tümör olduğu şeklinde ön tanı ile tanınır. Sonrasında perinatoloji uzmanı muayenesi istenir. Perinatoloji uzmanı muayenesi ve bebek kalp doktoru ekokardiyografik incelemesi ile rhabdomyom ön tanısı konur ve aile bilgilendirilir. Gebelik süresince nadiren kalp yetmezliği ve ritim bozukluğu olarak bebek kaybedilebilir. Bu nedenle sık aralıklarla bebek ultrason incelemesi ile takip edilmelidir.

Detaylı ultrasonda rhabdomyom görülür mü?

Bebeğin 18-23. haftaları arasında yapılan detaylı ultrason incelemesi sırasında sıklıkla görülmez. Çünkü bu tümör genelde 24. haftadan sonra gelişmektedir. Ancak bazen 20. haftadada görülebilir.

Anne karnında bebek kalbinde tümör olduğunda neler yapılmalı?

Bu durumda aile perinatoloji uzmanı tarafından değerlendirilmeli, detaylı ultrason tekrar yapılmalı, sonrasında aşağıdaki işlem ve muayeneler aileye önerilmelidir:

  • Perinatoloji uzmanı takibi
  • Detaylı ultrason
  • Genetik uzmanı muayenesi
  • Tuberoz skleroz hakkında ailenin bilgilendirilmesi
  • Bebek kalp ultrason ( fetal ekokardiyografi ) yapılması
  • Kordosentez veya amniyosentez seçeceğinin aileye sunulması
  • Bebeğe anne karnında MR inceleme yapılmasının önerilmesi
  • Bebeğin iki hafta ara ile takibe alınması
  • Anne karnında bebek ölümü nadiren olabilen bir durum olması nedeni ile ailenin ayrıntılı bilgilendirilmesi ve tüm olasılıklara hazırlanılması.
  • Anne, baba ve bebekte genetik araştırma yapılması

Tuberoz skleroz hakkında ayrıntılı bilgi alınmalı

Maalesef anne karnında bebek kalbinde tümör olduğunun görülmesi durumunda akla tuberoz skleroz gelmektedir.

Kalpte görülen tümör varlığında bebekte yüksek oranda görülme olasılığı olan bir hastalıktır. Maalesef genetik aktarımı olan bir hastalıktır ve seyri son derece değişiktir. Bu hastalarda aşağıdaki durumlar gelişebilir;

  • Kalp ritim bozukluğu
  • Kalpte çok sayıda tümör olması
  • Yüzde burun çevresinde cilt renginde sed nodüller
  • Epilepsi ( sara ) hastalığı
  • Beyin böbrek ve karaciğerde tuberoz yapıları
  • Böbrek yetmezliği
  • Değişik seviyede zeka geriliği
  • Ciltte beyaz lekeler veya burun kenarlarında nodüller

Anne karnında tuberoz skleroz tespit edilir mi?

Evet, tespit edilebilir. Bebekten alınacak olan kan örneği ( kordosentez ) veya bebeğin bulunduğu ortamdan alınan sıvı örneği ( amniyosentez )ile bu hastalığın bebekte var olup olmadığı kesinlikle öğrenilebilir. Aileye kesin bir sonuç verilebilir.

Kalpte tümörü olan bebek normal doğar mı?

Kalpte çok sayıda tümörü olan bebeklerde doğum sırasında ritim bozukluğu veya kalp yetmezliği gelişebilir. Bu nedenle sezaryen ile doğmaları ve doğum sonrası yenidoğan uzmanı ve bebek kalp uzmanı tarafından vakit geçirilmeden muayene edilmelidir.

Doğum sonrası bebeklerde kalp ritim bozukluğu ve epilepsi ( sara ) nöbeti geçirme oranı yüksektir.

Doğum sonrası rhabdomyom ne olacak?

Doğum sonrası kalpte olan tümörler hızla geriler ve genelde kaybolurlar. Çok nadiren ameliyat gerekli olur. Eğer tuberoz skleroz birlikteliği yok ise bebeğin sonraki hayatında ek herhangi bir risk olma olasılığı son derece düşüktür.

Sonraki gebelik nasıl olmalı?

Eğer tuberoz skleroz tespit edilen ve kalbinde tümör ile doğan bebeği olan bir aile ile karşı karşıyaysak, öncelikle genetik uzmanı tarafında aile değerlendirilmeli.

  • Anne ve babada genetik eğilimi oluşturacak bozukluk veya akraba evliliği tespit edilmesi durumunda sonraki gebelikte erken haftalarda koryon villus örneklemesi veya amniyosentez ile kesin tanının erken gebelik haftalarında konulması ve aileye terminasyon seçeceğinin sunulması.
  • Bir diğer seçenek ise bu aileye tüp bebek yöntemi ile gebelik elde edilmesi ve bebeğin transferi öncesi genetik araştırma yapılarak hastalığı taşıyıp taşımadığının tespiti sonrası transfer yapılmasıdır.

Hemen arayın

Randevu alın

Güvenli gebelik geçirin

Kategoriler
Gebelik Dönemi Genel Perinatoloji Bölümü

Gebelikte riskli durumların ilk işaretleri nelerdir?

Sevgili anne adayları…

Gebeliğin oluşması ve doğum sürecine kadar geçen sürede, anne ve bebeği etkileyen çok farklı riskli durumlar gelişebilir.

Bu riskli durumların erken tanı ve tedavisi ile hem anne hem de bebeğin sağlığının kötü etkilenmesinin önüne geçebilir.

Şimdi sizlere gebeliğin ay ay olabilecek riskli durumların bir kısmından ve bunların ilk işaretlerden bahsedeceğiz.

Gebeliğin ilk üç ayı

Dış gebeliğin ilk işareti

Anne hayatını tehlikeye sokabilen dış gebelik durumunun ilk işareti, şiddetli bir kasık ağrısıdır.

Ancak gebeliğin ilk üç ayında, hafif kasık ağrıları normal kabul edilir.

Bunun ayırt edilmesi hem hasta hem de doktor için son derece önemlidir.

  • Kasık ağrısının çok şiddetli olması, beraberinde bulantı kusma, aşırı halsizlik ve baygınlık olması dış gebelik lehinedir.

En kısa zamanda muayene olunmalıdır.

Düşük olacağının ilk işareti

Düşük son derece sık bir durumdur. Tedavi edilebileni ve tedavi edilemeyeni vardır.

Bunun ayrımını sizler yapamazsınız. Ancak düşüğün ilk işaretini bilmek, hekime zamanında başvurulmasını sağlar. Tedavi ile düşüğe tam olarak engel olunamaz, ancak bazı hastalarda tedavi gerekliliği vardır. Düşük konusu hakkında daha fazla bilgi almak için tıklayınız.

Düşük olabileceğinin ilk işaretleri arasında bulunan aşağıda sıralanmıştır;

  • Vajinal kanama olması.
  • Bulantı kusma hissiyatının aniden kaybolması.
  • Göğüs hassasiyetinin aniden kaybolması.

Bebek kalp atışının durmasının ilk işareti

Anne adayının herhangi bir ağrı ve kanaması olmadan bebek kalp atışları durabilir. Bebek kalp atışının kanama ve ağrı olmadan durması durumunda anne adayının ilk hissetiği anormallik, var olan göğüs hassasiyetinin kaybolmasıdır.

Bu nedenle gebeliğin ilk üç ayında sıklıkla olan göğüs hassasiyeti, herşeyin yolunda gittiğinin indirekt belirtisidir.

  • Var olan hassasiyetin kaybolması, bebekte bir sağlık sorunu olabileceğinin ilk işaretidir.

Kalp atışı durması hakkında daha fazla bilgi almak için tıklayınız.

Yumurtalık dönmesinin ilk işareti

Gebeliğin ilk üç ayında, sağlıklı her anne yumurtalığında bulunan gebelik kisti ( korpus luteum), bazen kendi etrafında dönebilir.

Hem gebeliğin hem de yumurtalığın kaybına yol açabilen bu durumun ilk işaretinin tanınması son derece önemlidir.

Yapılacak olan erken bir ameliyat ile yumurtalık ve gebelik kurtarılabilmecektir.

  • Yumurtalık torsiyonunun ( dönmesi ) ilk işareti; ani başlayan ve gelip giden şiddetli kasık ağrısı ile bu ağrıya eşlik eden bulantı kusmanın olmasıdır.

Gebeliğin ikinci üç ayı

Erken doğumun ilk işareti

Erken doğum, 37. gebelik haftasından önce olan doğumlara erken doğum denir. Ancak burada bebek için daha tehlikeli olan doğum haftası 32. haftanın altında doğum ve özellikle 28. gebelik haftası altı erken doğum olmasıdır.

Bebeğin, dış ortama hazır olmadan doğması beraberinde bazı hastalıkların gelişmesine neden olacaktır.

Bu nedenle erken doğumun olabileceğinin işaretlerinin erken tanınması bebek sağlığı için son derece önemlidir.

  • Erken doğum olacağının ilk işareti anne adayında artan vajinal akıntı ve alt kısımda hissettiği anlamsız bir baskıdır.

Bu işaretlerden birisi var ise kısa zamanda muayene olunmalıdır.

Rahim ağzı yetmezliğinin ilk işareti

Rahim ağzı yetmeliğinin ilk işareti olduğunda, maalesef tedavi için biraz geç kalınmış olmaktadır.

Bu nedenle, rahim ağzı yetmezliği olup olmadığı her anne adayında özellikle belirli haftalarda rahim ağzı yapısının incelenmesi ile kontrol edilmelidir.

  • Yapılan ultrasonda rahim ağzının boyunun kısalması ve açılmasının görülmesi ile tanınır.

Rahim ağzı yetmezliği hakkında daha fazla bilgi almak için tıklayınız.

Gebelik zehirlenmesinin ilk işareti

Anne ve bebek sağlığı en çok tehdit eden hastalıktır. Tıbbi adı preeklampsidir. Tüm dünyada ve ülkemizde en sık anne ve bebek kaybına yol açan son derece riskli bir hastalıktır. Başlangıç haftasına göre hastada yapacağı klinikler farklıdır.

Anne de tansiyon artışı ile ortaya çıkan hastalık daha sonra tüm vücudu etkiler ve hayati riskler oluşturur. Genel olarak iki ana dönemde başlar;

  • 1- Gebeliğin 24-28. haftalarında başlayan tip: Erken başlangıçlı tiptir. Yavaş başlar ve ilerler, ilk işaretleri arasında son bir haftada hızla kilo alma ve el ve yüz ödemi olmasıdır. Sonrasında tansiyonun neden olduğu baş ağrısı ile ilerler.
  • 2- Gebeliğin 34-36. haftalarında başlayan tip: Geç başlangıçlı olarak bilinir. Hızlı ilerler, ilk işareti ani başlayan tansiyon artışının neden olduğu baş ağrısıdır.

Bu türden şikayetler varlığında en kısa zamanda muayene olunmalıdır.

Kan damarlarında pıhtılaşmasının ilk işareti

Her gebelik, normal insana göre 6 katı fazla kan pıhtılaşması riski barındırmaktadır.

Gebelik ve lohusalık döneminde görülen bu durum, akciğere pıhtı ilerlemesi nedeni ile anne hayatını tehdit etmektedir.

Bu udurm gelişmemesi için bazı tedavi ve yöntemler bulunmaktadır.

En sık sol baldır ve uyluk bölgesinde oluşan damar tıkanıklığının ilk işareti o ayakta tek tarafılı olan şişliktir.

  • Hastanın iki ayağı arasında bariz bir çap farkı bulunmaktadır. Bu durum varlığında kısa zamanda muayene olunmalıdır.

Bebeğin suyunun geleceğinin ilk işareti

Bebeklerin suyunun neden erken geldiği tam olarak bilinmemektedir. Ancak ne sık neyin neden olduğu bilinmektedir. Bu durumun en sık neden enfeksiyondur. Diğer nedenler anne adayının sigara kullanması ve kalitesiz beslenmesidir.

Bebeğin bulunduğu ortamın enfeksiyonu ( koryoamniyonit ), rahim ağzının enfeksiyonu ( servisit ) ve vajinal enfeksiyonlar ( vajinit ) bu duruma neden olabilir.

Gebelikte normalde vajinal akıntıda artış meydana gelmektedir. Bu durum normaldir.

  • Ancak akıntıda aşırı artış ve kötü koku duyulması, anne adayında hafif bir ateş ve halsizlik olması bebeğin zarlarının mikrop kapıp, suyun erken gelebileceğinin ilk işaretidir. Bu durum varlığında kısa zamanda muayene olunmalıdır.

Gizli şeker hastalığının ilk işareti

Her yüz gebenin 6-7 sinde gizli şeker hastalığı görülmektedir. Bu nedenle son derece sık olan bu hastalığın tanınması ve tedavi edilmesi gerekir.

  • Normalde gebelikte şeker tarama testleri ile taranmaktadır. Gizli şeker hastalığının ilk işareti, anne adayının artan şeker ihtiyacıdır.

Eğer sizde aşırı bir tatlı ihtiyacı hissediyorsanız, kısa zamanda şeker testinizi yaptırmanızı öneririz.

Miyomunuz mu var, derdiniz var…

Bazı anne adayları, gebeliğe mevcut miyomları ile başlar. Gebelikte büyüyen rahim ile birlikte miyomlarda genellikle büyümektedir. Bu durumda anne, miyom ve bebek bir yarış içerisine girer.

Yarışın konusu: Kan damarlarından en çok besin maddesini kim alacak? Bu yarışı sıklıkla bebek kazanır ve miyom kaybeder, miyom ölümü denilen olay meydana gelir.

Ancak miyom nekrozu yani ölümü son derece ağrılı ve tehlikelidir.

Miyomunuz var ve şiddetli ağrılarınız oluyor ise, sizde de miyom dejenerasyonu olabilir.

  • Erken doğumu başlatabilen bu durumun kontrol altına alınması gerekmektedir.

Gebeliğin son üç ayı

Gebelik zehirlemesinin ( preeklampsi) ilk işareti

Anne ve bebek sağlığı en çok tehdit eden hastalıktır. Tıbbi adı preeklampsidir. Tüm dünyada ve ülkemizde en sık anne ve bebek kaybına yol açan son derece riskli bir hastalıktır. Başlangıç haftasına göre hastada yapacağı klinikler farklıdır.

Anne de tansiyon artışı ile ortaya çıkan hastalık daha sonra tüm vücudu etkiler ve hayati riskler oluşturur. Genel olarak iki ana dönemde başlar;

  • 1- Gebeliğin 24-28. haftalarında başlayan tip: Erken başlangıçlı tiptir. Yavaş başlar ve ilerler, ilk işaretleri arasında son bir haftada hızla kilo alma ve el ve yüz ödemi olmasıdır. Sonrasında tansiyonun neden olduğu baş ağrısı ile ilerler.
  • 2- Gebeliğin 34-36. haftalarında başlayan tip: Geç başlangıçlı olarak bilinir. Hızlı ilerler, ilk işareti ani başlayan tansiyon artışının neden olduğu baş ağrısıdır.

Bu türden şikayetler varlığında en kısa zamanda muayene olunmalıdır.

Kordon dolanmasının ilk işareti

Anne karnında ileri haftalarda bebek kaybına neden olabilecek bir durum da kordon dolanmasıdır.

Ancak tıbben bu durumun erken tespit edilebilemsi son derece zordur. Ancak anne adayı bu durumu erken fark edebilir.

  • Kordon dolanmasının varlığının ilk işareti bebeğin hareketlerinin ve gücünün azalmasıdır.

Bu türden bir değişiklik hissedildiğinde, kıza zamanda muayene olunmalıdır.

Son üç ay bulantı kusması ( çok önemli )

Gebeliğin başlangıç aylarında bulantı ve kusma sık ve olağan bir durumdur. Herhangi bir anormallik ile ilişkili değildir.

Ancak gebeliğin son üç ayında meydana gelen bulantı kusma son derece tehlikeli bir hastalığın varlığına işaret edebilir.

  • Bu nedenle son aylarda başlayan bulantı kusma varlığında kısa zamanda muayene olunması gerekmektedir.

Son üç ay kaşıntısı ( çok önemli )

Gebelikte çok farklı nedenlerle kaşıntı meydana gelebilmektedir. Ancak son aylarda başlayan ve çok şiddetli kaşıntı ile seyreden gebelik kolestazı denen hastalık diğer durumlardan farklıdır.

  • Bu hastalık anne ve bebek hayatını tehdit edebilmektedir. Gebeliği sonlandırmak dışında tedavisi olmayan bu hastalığı ilk işareti özellikle geceleri, tüm vücutta şiddetli kaşıntı varlığıdır.

Son aylarda kaşıntı olması durumunda kısa zamanda muayene olmanızı öneririz.

Son üç ay kanaması

Gebelikte kanama hiç bir zaman normal kabul edilmez. Ancak özellikle son aylarda meydana gelen vajinal kanama, plasenta previa denen hastalığın işareti olabilir.

Bir diğer durum ise bebeğin eşinin doğumdan önce yerinden ayrılmasıdır.

Plasenta dekolmanı denen bu durum anne ve bebek hayatını tehdit eden bir durumdur.

  • Vajinal kanama varlığında kısa zamanda muayene olmanızı öneririz.

Bebek suyunun artmasının ilk işareti

Bebekler anne karnında, kendi yaptıkları temiz idrarın içerisinde yaşamaktadırlar.

Bir taraftan idrar yaparken, bir taraftanda bu idrarı yutarak suyu dengede tutmaktadırlar.

İşte bu dengenin bozulması bebeğin suyunun artmasına neden olacaktır.

  • Bu durumun ilk işareti anne karnının gebelik haftasına göre hızla büyümesi ve nefes alıp vermede zorluk çekmesidir.

Bu durumda kısa zamanda muayene olunması gerekmektedir.

Bebek suyunun azalmasının ilk işareti

Bebek suyunun azalması, bebeğin anne karnında sıkışmasına ve kordon sıkışmasına neden olabilir.

Bu durumda bebek hayatını tehlikeye sokabilir.

  • Bebeğin suyunun azalmasının erken işareti bebek hareketinin azalmasıdır.

Özellikle gebeliğin son haftalarında meydana gelen bebek hareketlerinde azalma varlığında kısa zamanda muayene olunmalıdır.

Bebeğin kaka yapmasının ( mekonyum) ilk işareti

Bebekler, gebeliğin son haftalarında mekonyum denen ve halk arasında kaka olarak bilinen dışkılamayı yapabilir. Bu her zaman bir anormalliğe işaret etmez.

Ancak bazen bu dışkılama, bebek tarafından oksijen seviyesi azalıncada yapılmaktadır. Anne adayının bunu hissetmesi imkansızdır.

  • Ancak anne adayı bebeğin hareketlerinin azaldığını hissederse, bebek mekonyum yapmış olabilir.

Bu nedenle özellikle gebeliğin 40. haftasından sonra bebek hareketlerinde azalma olması durumunda kısa zamanda muayene olunmalıdır.

Doç. Dr.

Oktay KAYMAK

Kadın doğum uzmanı & Perinatoloji uzmanı

Hemen arayın

Randevu alın

Güvenli gebelik geçirin

Kategoriler
Gebelik Dönemi Genel Perinatoloji Bölümü Planlı Gebelik

4 yılda, 603 ileri yaş gebelikle karşılaştık

  • 35 yaş üstü gebelikler

    35 yaş üstü gebelikler ileri yaş gebelikleri olarak bilinmektedir. Anne adayı için bu yaş 35 iken, baba adayı için ileri yaş sınırı 40 olarak bilinmektedir.

    35 yaş üstü gebelikler, anne, bebek ve doktor için bazı riskleri içerisinde barındırmaktadır. Her gebelikte bulunan belirli durumlar 35 yaş üzerinde daha fazla artmaktadır.

4 yılda gördüğümüz 35 yaş üstü hastaların yaş dağılımları

4 yıl içerinde gördüğümüz 35 yaş üstü gebelik yaşayan anne adaylarının yaş dağılımında dikkat çeken durum hastaların çoğunun 35-38 yaş aralığında olmasıdır. Bu riskli gruptan 4 yılda muayene ettiğimiz en ileri yaş annemiz 48 yaşında idi.

İleri yaş gebelikleri neden arttı?

Kadının iş hayatı içerisinde, mesleki kariyer nedeni ile gebeliğini ertelemesi en sık neden olarak karşımıza çıkmakta. Bunun dışında diğer nedenleri sıralayacak olursak;

  • Sosyal hayat değişimi
  • Artan eğitim süreleri
  • Artan ekonomik bağımsızlık
  • Anne ve baba adaylarının gebelik sürecine olan bakışları
  • Geç yaşta evlilik

İleri yaş gebelikleri ANNE için hangi riskleri barındırır?

Her gebelikte olan bazı olasılıklar ileri yaş anne adaylarında daha sık görülmektedir.

Bunların bazılarını sıralayacak olursak;

  • Düşük ile gebelik kaybı
  • Dış gebelik olasılığı
  • Ayak kan damarlarında pıhtılaşma riski
  • Gizli şeker hastalığı olma riski
  • Tiroid hastalığı riski
  • Amniyosentez olma olasılığında artış
  • Koryon villus biyopsisi olma olasılığında artış
  • İkiz gebelik olma olasılığında artış
  • Sezaryan olma olasılığının artması
  • Depresyon olasılığının artması
  • Amniyon sıvı emboli riskinin artması
  • Doğum sonrası kanama riskinin artması
  • Gebelik hipertansiyon olasılığının artması
  • Gebelik kolestazı olasılığının artması
  • Beraberinde myom olma olasılığının artması
  • Cilt çatlaklarının normalden fazla olması
  • Varis gelişim riskinin normalden fazla olması
  • Anne adayında var olan meme kanseri veya tiroid kanseri nedeni ile kanserin seyrinin değişebilmesi

İleri yaş anne BEBEKLERİNDE hangi riskler daha fazladır?

35 yaş üstü anne bebeklerinde, genç annelere göre artan bazı durumlar söz konusudur.

Bunların bir kısmını sıralayacak olursak;

  • Down sendromu olasılığında artma
  • Bazı sakatlık tiplerinde artış
  • Annede yaş ile gelişen bazı hastalıkların bebeğin gelişimini olumsuz etkilemesi
  • Sıklıkla kilolu doğma
  • Normal doğumda bebeğin omuzunun takılması ve omuz kemiğinin kırılması
  • Annede gelişen anormal durum nedeni ile erken doğma riskinde artış
  • Erken doğum nedeni ile bazı sağlık sorunlarında artış
  • Anne adayında olan tiroid hastalığı nedeni ile beyin gelişiminde etkilenme riskinde artış

Alınabilecek önlemler neler?

35 yaş üstünde gebelik planlayan anne ve baba adaylarının gebelik öncesi görülmesi ve gerekli test ve incelemelerin yapılması, yukarıda verilen çoğu durumun gelişim riskini azaltacaktır.

Ek olarak bu yaş grubu gebeliklerin özel perinatolojik takip gerektirdiği aşikardır.

Oluşabilecek komplikasyonların, erken tanı ve tedavisi ile çoğu kötü durumun önüne geçilebilmektedir.

Yine bu yaş grubunun detaylı ultrason incelemesi ve down sendromu taraması hakkında ayrıntılı bilgilendirilmesi.

Ek olarak down sendromu dışı bazı kromozom hastalıkları hakkında bilgilendirilmesi, özellikle bacaklarda oluşabilecek pıhtılaşma riski hakkında bilgilendirilmesi gerekmektedir.

Ayrıca 35 yaş üstünde anne adaylarının tiroid bezlerinin kontrol edilmesi çok elzemdir.

Yetersiz tiroid bezi çalışması ve yetersiz iyot alımı, bebeğin beyin gelişimini olumsuz etkileyecektir.

Hemen arayın

Randevu alın

Güvenli gebelik geçirin